در بسیاری از کشورهای انگلیسیزبان و کشورهایی که انگلیسی زبان دوم محسوب میشود، کودکان از همان سنین کم با زبان انگلیسی آشنا می شوند. شنیدن مدام مکالمات انگلیسی و استفاده از آن در تعاملات روزمره به آنها امکان میدهد که بدون آموزشهای رسمی و به صورت ناخودآگاه با مفاهیم اولیه زبان آشنا شوند. با ورود به مدارس، این کودکان با روشهای آموزشی کاربردی و متناسب با سن خود، زبان انگلیسی را به عنوان زبان مادری فرا میگیرند.
این درحالی است که در کشورهایی مانند ایران که فرصتهای تعامل مستقیم و مداوم با زبان انگلیسی محدود است، فرایند یادگیری این زبان با چالشهای بیشتری همراه میشود. یکی از پرتکرارترین پرسشهای والدین ایرانی این است که بهترین سن آموزش زبان انگلیسی به کودکان چه زمانی است. در این مقاله به این پرسش جواب خواهیم داد.
بهترین سن آموزش زبان انگلیسی به کودکان چه زمانی است؟
همیشه این سوال برای والدین مطرح بوده است که بهترین سن آموزش زبان انگلیسی به کودکان چه زمانی است. اکثر متخصصان بر این باورند که هر چه کودک در سنین پایینتری با زبان دوم آشنا شود، یادگیری آن برایش آسانتر خواهد بود. برخی تحقیقات نشان میدهند که توانایی مغز برای یادگیری زبان دوم در سنین ۶ یا ۷ سالگی به اوج خود میرسد.
با این حال، نوجوانان نیز تمایل زیادی به یادگیری زبانهای جدید دارند. البته، با افزایش سن، تسلط کامل به یک زبان دوم مانند زبان مادری دشوارتر میشود. یک مطالعه در دانشگاه MIT نشان داده است که در طول زندگی هر فرد، دورهای وجود دارد که پس از آن یادگیری مهارتهای جدید، از جمله زبانهای جدید، سختتر میشود. امروزه دیگر زبان انگلیسی در بین مهارت های زندگی برای کودکان یک مورد واجب و مهم به شمار می آید.
چرا سن 3 یا 4 سالگی بهترین سن آموزش زبان انگلیسی به کودکان است؟
شاید در گذشته شروع آموزش زبان دوم به کودکان در سنین پایین، امری عجیب و غریب تلقی میشد؛ اما تحقیقات جدید توسط کارشناس آموزش نشان میدهد که این دوره سنی 3 یا 4 سال، بهترین زمان برای آغاز یادگیری زبان دوم است. چرا سنین پایین بهترین سن آموزش زبان انگلیسی به کودکان است؟ جواب این سوال چند دلیل قانع کننده دارد که عبارت اند از:
- توانایی ذاتی مغز: مغز کودکان در سالهای اولیه زندگی، به طور شگفتآوری انعطافپذیر است و توانایی فوقالعادهای برای یادگیری زبانهای جدید دارد. این توانایی ذاتی، به کودکان امکان میدهد تا بدون زحمت زیاد، صداها، کلمات و ساختارهای گرامری زبان جدید را فرا بگیرند.
- یادگیری همزمان زبانها: کودکان در این سنین، در حال یادگیری زبان مادری خود هستند و مغز آنها به طور طبیعی برای پردازش زبان برنامهریزی شده است. بنابراین، اضافه کردن یک زبان جدید به این فرایند، برای آنها دشوار نیست و میتوانند به راحتی هر دو زبان را به موازات هم یاد بگیرند.
- تقویت مهارتهای شناختی: مطالعات نشان میدهد که کودکان دو زبانه، در مقایسه با همسالان تکزبانه خود، مهارتهای شناختی قویتری دارند. این مهارتها شامل تفکر انتقادی، حل مسئله، خلاقیت و حافظه میشوند.
- آمادگی برای آینده: در دنیای امروز، تسلط بر زبانهای خارجی یک مزیت بزرگ محسوب میشود. کودکانی که از سنین پایین به زبان دوم مسلط شوند، در آینده فرصتهای شغلی و تحصیلی بیشتری خواهند داشت و به راحتی میتوانند در محیطهای بینالمللی فعالیت کنند.
- تسلط بر تلفظ: کودکان در سنین پایین، به راحتی میتوانند تلفظ صحیح کلمات زبانهای مختلف را یاد بگیرند.
- تقویت اعتماد به نفس: موفقیت در یادگیری زبان، به کودکان اعتماد به نفس زیادی میدهد و باعث میشود که در سایر زمینهها نیز موفقتر باشند.
به نقل از سایت cisedu در خصوص سن یادگیری زبان انگلیسی به کودکان:
امروزه دانش زبان های خارجی (به ویژه انگلیسی که ابزار اصلی ارتباطات بین المللی است) نه تنها یک مازاد بر خوشایند، بلکه یک نیاز فوری است. برای اکثر والدین واضح است، اما هنوز یک سوال باقی می ماند: از چه سنی باید آموزش زبان انگلیسی برای بچه ها را شروع کرد؟
هیچ دیدگاه مشترکی وجود ندارد: برخی از متخصصان شروع آموزش زبان انگلیسی را با کودکان 3-4 ساله توصیه می کنند، برخی دیگر انتظار برای سن آگاهانه تر (5-6 سال) را توصیه می کنند، در حالی که برخی دیگر یادگیری از کلاس اول را بهینه می دانند. تصمیم گیری به عهده والدین است.
سن ۶ یا ۷ سالگی بهترین زمان برای آموزش
برخی متخصصان معتقدند که بهترین سن برای شروع آموزش زبان دوم به کودکان، ۶ یا ۷ سالگی است. آنها بر این باورند که اگرچه کودکان ۳ تا ۴ ساله توانایی بالقوهای برای یادگیری زبان دارند؛ اما نیاز به محیطی دارند که در آن زبان دوم به طور مداوم شنیده شود. در واقع، اگر کودک در محیطی انگلیسیزبان زندگی نکند یا والدینش به این زبان مسلط نباشند، آموزش زبان دوم در این سنین ممکن است چندان مؤثر نباشد.
از سوی دیگر، کودکان ۶ یا ۷ ساله به دلیل رشد شناختی بیشتر، توانایی تمرکز و یادگیری ساختارهای زبانی پیچیدهتری را پیدا میکنند. همچنین، در این سن، کودکان میتوانند به راحتی در کلاسهای آموزش زبان شرکت کنند و از آموزشهای تخصصی بهرهمند شوند. در نتیجه، برخی متخصصان بر این باورند که با شروع آموزش زبان دوم در سن ۶ یا ۷ سالگی، میتوان به نتایج بهتری دست یافت.
آیا ۱۱ تا ۱۳ سالگی، بهترین سن یادگیری زبان انگلیسی به کودکان است؟
برخلاف باور رایج مبنی بر این که سنین پایین بهترین سن آموزش زبان انگلیسی به کودکان است؛ مطالعات اخیر نشان میدهد که کودکان ۱۱ تا ۱۳ ساله نیز توانایی بسیار خوبی برای یادگیری زبانهای جدید دارند. تحقیقی روی ۱۷۰۰۰ دانشآموز انگلیسی که در حال یادگیری زبان فرانسه بودند انجام شد. نتایج این تحقیق نشان داده است که کودکانی که از ۱۱ سالگی به بعد شروع به یادگیری زبان دوم کردهاند، در آزمونها عملکرد بهتری نسبت به همسالان خود که از سنین پایینتر آموزش را آغاز کرده بودند، داشتهاند.
یکی از دلایل این امر، جدیتر گرفتن فرایند یادگیری و علاقهمندی بیشتر نوجوانان در این سنین به یادگیری زبانهای جدید است. علاوه بر این، نوجوانانی که قبل از ۱۵ سالگی به زبان دوم مسلط شوند، احتمالا میتوانند مانند افراد بومی به آن زبان صحبت کنند. این یافتهها نشان میدهد که دوره نوجوانی نیز یک فرصت طلایی برای یادگیری زبانهای خارجی است و نباید از آن غافل شد. توجه داشته باشید که آموزش به کودکان نابینا و زمان شروع یادگیری زبان انها با سایر بچه های سالم می تواند تفاوت هایی داشته باشد.
چرا از سنین 15 سال به بعد یادگیری زبان انگلیسی برای افراد سختتر میشود؟
نوجوانان بالای ۱۵ سال و بزرگسالان در مقایسه با کودکان، با چالشهای بیشتری در یادگیری زبان دوم مواجه میشوند. محدودیتهای شناختی و تجربی که با افزایش سن به وجود میآید، فرایند یادگیری زبان را برای بزرگسالان پیچیدهتر میکند. کودکان به دلیل ذهنی باز و انعطافپذیر، بدون قضاوت و ترس از اشتباه، زبان جدید را به صورت طبیعی و شهودی فرا میگیرند.
در حالی که بزرگسالان ممکن است به دلیل تجربیات قبلی و الگوهای ذهنی شکل گرفته، در یادگیری زبانهای جدید دچار تردید و مقاومت شوند. به همین دلیل، بسیاری از متخصصان معتقدند که سنین پایین بهترین زمان برای شروع یادگیری زبان دوم است؛ زیرا در این سنین مغز انسان آمادگی بیشتری برای یادگیری زبانهای جدید دارد و در آینده اگر قصد مهاجرت با مدرک فنی حرفه ای داشته باشند یک قدم بزرگ از بقیه جلوتر هستند.
بهتر است قبل از 18 سالگی یک زبان جدید بیاموزید!
اگرچه یادگیری یک زبان جدید در هر سنی ممکن است؛ اما تحقیقات نشان میدهد که بهترین بازه زمانی برای تسلط کامل بر یک زبان دوم، قبل از 18 سالگی است. جاش تننباوم، محقق برجسته علوم مغز و شناختی معتقد است که پس از این سن، عوامل مختلفی مانند ورود به دانشگاه، شروع کار تماموقت و تعهدات اجتماعی، میتوانند بر روند یادگیری تأثیر گذاشته و آن را کندتر کنند.
هرچند که این به معنای غیرممکن بودن یادگیری زبان در بزرگسالی نیست؛ اما فرایند یادگیری برای بزرگسالان ممکن است پیچیدهتر و زمانبرتر باشد. در واقع، مطالعات نشان دادهاند که کودکان زیر 10 سال، بهترین بازدهی را در یادگیری زبانهای جدید دارند و به همین دلیل، بهتر است والدین از روش های اصولی برای آموزش صحیح زبان به فرزندان خود استفاده کنند.
لازم به ذکر است افرادی که دوره پداگوژی را گذرانده اند توانایی و مهارت بهتری در آموزش زبان انگلیسی به کودکان دارند. از این رو هنگام ثبت نام فرزندان خود در دوره های آموزش زبان به این نکته نیز توجه داشته باشید.
جمع بندی
به طور کلی می توانیم بگوییم که تحقیقات نشان میدهد که بهترین سن آموزش زبان انگلیسی به کودکان، قبل از سن بلوغ و به ویژه در سالهای اولیه کودکی است. مغز کودکان در این سنین به شدت انعطافپذیر بوده و توانایی شگفتانگیزی برای یادگیری زبانهای جدید دارد. با این حال، انتخاب بهترین سن دقیق برای شروع آموزش، به عوامل مختلفی از جمله محیط یادگیری، روشهای آموزشی و تواناییهای فردی هر کودک بستگی دارد.
در این میان، نقش مربیان مهدکودک و آموزگاران زبان بسیار حیاتی است. گذراندن دوره مربیگری مهد کودک توسط مربیان، به آنها کمک میکند تا با روشهای نوین و جذاب، زبان انگلیسی را به کودکان آموزش دهند و علاقه آنها را به یادگیری این زبان تقویت کنند.
سوالات متداول
1. چه روشهایی برای آموزش زبان انگلیسی به کودکان مؤثرتر است؟
روشهای بازیمحور، استفاده از آهنگها، داستانها و بازیهای نقشآفرینی از جمله روشهای مؤثر برای آموزش زبان انگلیسی به کودکان هستند.
2. چگونه میتوان علاقه کودکان به یادگیری زبان انگلیسی را افزایش داد؟
ایجاد محیطی شاد و جذاب، استفاده از ابزارهای آموزشی متنوع و جذاب، تشویق و ایجاد فرصت برای استفاده از زبان انگلیسی در موقعیتهای واقعی، از جمله راههای افزایش علاقه کودکان به یادگیری زبان است.
3. آیا کودکان میتوانند به زبان انگلیسی مانند زبان مادری تسلط پیدا کنند؟
بله، با آموزش مداوم و مناسب، کودکان میتوانند به زبان انگلیسی مانند زبان مادری تسلط پیدا کنند.










