نحوه آموزش به کودکان بیش فعال یا کم توجه، به دلیل وجود برخی از ویژگیها مانند ناتوانی در نشستن، بیقراری و کم توجهی میتواند یکی از مشکلات چالش برانگیز در مدارس تلقی گردد. بهطورکلی، دانشآموزانی که دارای بیش فعالی هستند حواسشان به راحتی پرت میشود. رفتارهای تکانشی و تحرک این افراد، از کنترل آنها خارج بوده بنابراین، هیچوقت آنها را تحقیر و سرزنش نکنید.
به جای آن میتوانید با کمک کردن به کودکان و با دادن فرصت برای از بین بردن انرژی اضافی خود، تمرکز و آرامش را برای دانش آموزان بیش فعال به ارمغان بیاورید. در دوره مربیگری مهد کودک، یکی از اولویتها، نحوه آموزش به کودکان بیش فعال است. اگر فرزند یا دانشآموز شما دارای علائم بیش فعالی است در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با روش آموزش به کودکان بیش فعال آشنا کنیم.
انواع روشهای آموزش به کودکان بیش فعال
کودکان بیش فعال به صورت ذاتی فعال بوده و به صورت مداوم در حال فعالیت هستند. به همین دلیل، استفاده از روشهای سنتی برای آموزش آنها مناسب نبوده و باید از روشهای کارآمدتر استفاده شود. از مهمترین روشهای آموزش به کودکان و نحوه برخورد با اشتباهات کودک عبارتاند از:
- افزایش آموزش عملی به بچه ها کم توجه و بیش فعال
یکی از راههای آموزش به کودکان بیش فعال، میتواند با افزایش آموزش عملی صورت بگیرد. دانش آموزان بیش فعال، به دلیل داشتن شیطنتهای زیاد نمیتوانند به آرامی پشت میز نشسته و بر روی درسهای خود تمرکز کنند؛ زیرا انجام این کارها برای این دانش آموزان بسیار سخت و گاهی غیر ممکن است. به همین دلیل شما با شرکت در دورههای آکادمی سلامت میتوانید با آموزش عملی آنها را متمرکز کنید.
زیرا برای این دانش آموزان انجام کارهای عملی بسیار راحتتر از نشستن و گوش کردن است. به طور مثال، معلمان میتوانند با بردن کلاس درس خود به حیاط مدرسه و یا انجام بازیهای فیزیکی به آنها درس را آموزش دهند؛ و یا اینکه میتوانید از آنها درخواست نمایید برای درس گفته شده، نقاشی کشیده و تصاویر آنها را رنگ نمایند.
- افزایش استراحت و تعطیلات در آموزش به کودکان بیش فعال
یکی دیگر از روشهای تربیت و آموزش کودکان بیش فعال، افزایش استراحت و تعطیلات آنها است. شما میتوانید با استفاده از دادن زمان کافی برای استراحت کودکان دیر آموز و بیش فعال، آنها را کنترل کنید. با استفاده از این کار، میتوان بیش فعالی کودکان را کاهش داد.
- کمک به کودکان کم توجه برای توجه به جزئیات
زمانی که متوجه شدید، کودک بیش فعال شما کار خود را با عجله انجام میدهد بهتر است از او بخواهید پروژه خود را با دقت بررسی نموده و سپس تحویل دهد. با انجام این کار شما میتوانید به کودک آموزش دهید که به جزئیات کار خود بیشتر توجه نموده و اشتباهات احتمالی خود را برطرف کند. همچنین شما میتوانید موقع نمره دادن، اشتباهات دانشآموز را علامتگذاری نموده و به او اجازه دهید یا اصلاح نمودن اشتباهات خود، فرصتی برای کسب اعتبار پیدا کنند. در نهایت، با این کار، دانشآموز به تدریج یاد میگیرد که علاوه بر توجه بیشتر به جزئیات، انگیزه بیشتری برای تجدیدنظر در اشتباهاتش پیدا نماید.
- عدم مقایسه کردن در زمان آموزش به کودکان بیش فعال
یکی از مهمترین کارها برای آموزش نقاشی به کودکان بیش فعال، عدم مقایسه است. با توجه به اینکه رفتار دانش آموزان بیش فعال غیر ارادی بوده و نمیتواند آنها را کنترل نماید؛ بنابراین، بهتر است از جملههایی مانند بقیه در انجام تکالیف خود بهتر هستند، تو توانایی خواندن درس مانند بقیه همکلاسیهای خود را نداری، تو نسبت به بقیه خیلی شلوغ هستی و غیره استفاده نکنید؛ زیرا با سرزنش و تحقیر کردن این دانش آموزان به راحتی میتوانید آنها را نا امید و متنفر از آموزش کنید.
- ارائه انواع بازخوردهای مکرر
یکی دیگر از بهترین روشها برای آموزش کودکان بیش فعال و وظایف مربی مهد کودک، ارائه بازخوردهای مکرر از طرف معلمان بوده که میتواند برای دانش آموزان مفید واقع شود. به این معنی که معلمان بهتر است در زمان مشاهده رفتار خوب از دانش آموزان، آنها را تشویق کرده و به شیطنتهای آن به غیر از به هم ریختن کلاس، توجه نکنند. با انجام این کار شما میتوانید مسئولیتپذیری را به کودکان بیش فعال آموزش دهید.
- عدم اختصاص کارها با حجم بالا در آموزش به کودکان کم توجه و بیش فعال
همانطور که در بالا گفته شد، کودکان بیش فعال دارای تمرکز بالا نبوده و در اکثر موارد کم توجه هستند. با توجه به همین موضوع، بهتر است حجم زیادی از کارها را این کودکان نسپارید. بهطورکلی، حجم تکالیفی که به عهده دانش آموزان بیش فعال میگذارید، بهتر است متناسب با توان آنها بوده تا دانشآموز بتواند با تمرکز زیاد به جزئیات آنها را انجام دهد.
نحوه کنترل مشکل بیش فعالی در دانش آموزان
بیش فعالی در کودکان نوعی اختلال بوده که کودک علاوه بر نداشتن تمرکز کافی در انجام امور و همچنین آموزش دیدن، دارای تحرک زیادی نسبت به افراد همسن خود است. برای کنترل کودکان بیش فعال، میتوانید آنها را با یک کودک هم سن خود همراه نموده و یا از روشهای عملی برای آموزش آنها استفاده نمایید. در صورتی که کودک بیش فعال کار خود را به درستی انجام دهد، با دادن جایزه او را تشویق کنید تا در او انگیزه انجام کارها به بهترین نحو صورت بگیرد.
بهطورکلی، دلیل بیش فعالی در بسیاری از کودکان مشخص نبوده ولی بیشتر آنها زمینهی ژنتیکی دارند. معلمان و والدین با توجه به گذراندن دوره های نحوه رفتار با کودکان بیش از هرکس دیگری میتوانند به دانش آموزان بیش فعال کمک نموده و اختلال آنها را درمان نمایند.
علت دشواری آموزش و تربیت کودکان بیش فعال چیست؟
تربیت و آموزش کودکان مبتلا به بیش فعالی در مقایسه با دانش آموزان دیگر سختتر بوده و به انرژی و زمان زیادی احتیاج دارد. کودکانی که به بیش فعالی دچار هستند، والدین و معلمان در مراحل آموزش آنها، دچار چالشها و مشکلات بزرگی میگردند؛ زیرا این دانش آموزان، علاوه بر اینکه تمرکز و توجه ندارند، دارای شیطنتهای کودکانه نیز هستند. برای اینکه بتوانید کودکان مبتلا به بیش فعالی خود را کنترل نمایید راهحلهای زیر پیشنهاد میشود:
- مدیریت و کنترل پزشکی با استفاده از دارو
- تهیه و تنظیم نمودن انواع برنامههای آموزشی متناسب با کودک خود
- برگزار کردن جلسات مشاوره به صورت فردی و یا گروهی
- استفاده کردن از روشهای رفتار درمانی
همانطور که در بالا اشاره کردیم، با توجه به اینکه کودکان بیش فعال، دارای ویژگیهای خاصی هستند به راحتی نمیتوانند در کلاس بنشینند و تمرکز خود را با کمترین بیتوجهی از دست میدهند. به همین دلیل والدین و معلمان باید از استراتژیهایی استفاده کننده که در آموزش به آنها کمک نماید و به نقش بازی در یادگیری کودک توجهات لازم را داشته باشند.
همچنین، یکی دیگر از مهمترین فاکتورها برای بهبود وضعیت کودکان بیش فعال، کشف عوامل ایجاد کننده است. در صورتی که کودک رفتار نامناسبی از خود نشان دهد با صبر و حوصله با او برخورد کنید. و برای تاثیرگذاری بیشتر بر روی کودک، باید زمان و موقعیت مناسبی در نظر گرفته شده تا بتواند کودک را آرام نماید.
سوالات متداول
تنبیه دانش آموزان بیش فعال را چگونه انجام دهیم؟
برای تنبیه نمودن دانش آموزان بیش فعال، هنگامیکه کار نامطلوبی از او سر زده بیتوجهی کردن است؛ و همچنین شما میتوانید با گرفتن امتیازهای داده شده به دانشآموز بی فعال و محروم کردن از کارهایی که برای او جذابیت دارد او را تنبیه نمایید.
چگونه میتوانیم رفتارهای خوب را در دانش آموزان بیش فعال تشویق نماییم؟
یکی از بهترین روشها برای تشویق کردن دانشآموزانی که رفتار خوبی داشتهاند، جایزه دادن است.
مهمترین دلایلی ایجاد بیش فعالی در کودکان چیست؟
از مهمترین دلایلی که میتواند باعث بروز بیش فعالی در کودکان شود، میتوانیم به زایمان زودرس، آسیب مغزی، کاهش وزن، محیط آلوده، مصرف الکل و دخانیات، ژنتیک و غیره اشاره کنیم.










