فرصت های شغلی و تحصیلی رشته پرستاری

پرستاری یک حرفه پویا  با زمینه های کاری متنوع  است. تنوع و حجم بالای فرصت های شغلی پرستاری در داخل و خارج ایران باعث شده است که این رشته به یکی از محبوب ترین رشته های حوزه پزشکی تبدیل شود. برای افرادی که علاوه بر کسب دانش، اشتیاق زیادی به کمک و یاری به افراد بیمار و ناتوان دارند، ورود به بازار کار رشته پرستاری یک فرصت عالی به حساب می آید. رشته پرستاری یکی از معدود رشته های تحصیلی است که فارغ التحصیلان آن به سرعت جذب بازار کار می شوند و قادر به کسب درآمد بسیار خوبی خواهند بود.

به دلیل تنوع شاخه‌های رشته پرستاری علاقه‌مندان می توانند با توجه به علاقه خود در یکی از شاخه‌های این رشته مشغول به فعالیت شوند و در مسیر مورد علاقه خود به تحصیل و کسب تجربه ادامه دهند. در این مقاله از آکادمی سلامت به بررسی فرصت های شغلی و تحصیلی رشته پرستاری در داخل و خارج از کشور پرداخته ایم.

معرفی رشته پرستاری

در معرفی رشته پرستاری باید گفت رشته پرستاری یکی از مهم‌ترین شاخه‌های علوم پزشکی است که به مراقبت از افراد در تمام مراحل زندگی، از دوران نوزادی تا سالمندی، اختصاص دارد. پرستاری به عنوان یک حرفه چندبعدی شناخته می‌شود که علاوه بر مهارت‌های علمی و پزشکی، نیازمند داشتن توانایی‌های ارتباطی و دلسوزی نسبت به بیماران است. دانشجویان پرستاری در طول تحصیلات خود مهارت‌هایی مانند تشخیص بیماری‌ها، مدیریت مراقبت‌های بهداشتی و ارائه مراقبت‌های فردی و گروهی را فرا می‌گیرند. از آنجایی که پرستاران در صف اول ارائه خدمات مراقبتی و بهداشتی از بیماران قرار دارند و دوره‌‌های زیادی مانند دوره سالمندیاری گذرانده‌اند، حضور این افراد در کنار بیمار نقش برجسته ای در بهبود وضعیت بیماران دارد. بسیاری از فارغ التحصیلان رشته پرستاری را خانم ها تشکیل می دهند. در این رشته تا مقطع دکترای تخصصی امکان ادامه تحصیل وجود دارد.

به نقل از وبسایت indeed :

پرستاری یک حرفه پُرارزش است که در آن پرستاران از بیماران در محیط‌های متنوعی مانند بیمارستان‌ها و منازل مراقبت می‌کنند، وظایفی چون ارزیابی سلامت، تجویز دارو، و برنامه‌ریزی درمانی را انجام می‌دهند. این شغل امکان انتخاب تخصص‌های مختلف، پیشرفت شغلی، و فرصت یادگیری مداوم را فراهم می‌کند. از دیگر مزایای آن می‌توان به حقوق مناسب، فرصت‌های اضافه‌کاری، و انعطاف‌پذیری در برنامه کاری اشاره کرد. پرستاران نقش مهمی در کمک به بهبود سلامت جامعه دارند و از تنوع در وظایف روزانه و ارتباط با افراد مختلف لذت می‌برند، که این موارد همگی به رضایت شغلی بالایی منجر می‌شود.

فرصت های شغلی پرستاری

فرصت های شغلی پرستاری بسیار متنوع است. وظیفه هر پرستار با توجه به تخصص پرستار و نیازهای بیماران متفاوت است. دامنه وسیع مشاغل مرتبط با رشته پرستاری از معلم بهداشت در مدارس تا پرستار بخش مراقبت های ویژه در بیمارستان ها متغیر است.

ویژگی اصلی پرستار در تمام مشاغل مربوط به این رشته، توانایی تحلیل سریع شرایط بیمار و برخورداری از  دانش تخصصی و مهارت کافی برای ارائه بهترین روش های مراقبت از بیمار است. پرستاران با توجه به مقطع تحصیلی و میزان تجربه در موقعیت های شغلی مختلفی امکان فعالیت دارند. سلسه مراتب شغلی پرستاران در مراکز درمانی و بیمارستان ها عمدتا شامل مراحل زیر است: 

• پرستار شیفت
• سر پرستار
• سوپروایزر بالینی
• سوپروایزر کنترل عفونت
• سوپروایزر آموزشی 
• ریاست پرستاری بیمارستان

از سویی دیگر پرستاران علاوه بر اشتغال در بیمارستان ها از امکان فعالیت در سایر فرصت های شغلی مرتبط با رشته پرستاری برخوردار هستند که عبارتند از:

•  کلینیک و پاراکلینیک های خصوصی و دولتی
• درمانگاه های تخصصی و مراکز درمانی 
• مراکز نگهداری از سالمندان
• مراکز نگهداری از کودکان
• فعالیت در مراکز توانبخشی
• فعالیت در آزمایشگاه ها 
• فعالیت در حوزه آموزش و پژوهش به عنوان استاد دانشگاه و عضو هیئت علمی در دانشگاه
• پرستار خصوصی در منزل بیماران

به صورت کلی هر چه میزان تحصیلات پرستار و تجربه او بیشتر باشد سطح کاری و میزان درآمد او نیز افزایش خواهد یافت اما رشته پرستاری در تمام مقاطع با مسئولیت های بسیار سنگینی همراه است که هرچند یکی از پردرآمدترین رشته های فنی حرفه ای است اما با سختی هایی دارد که تنها با عشق و انگیزه زیاد برای پرستار قابل پذیرش خواهد بود.

بازار کار رشته پرستاری در ایران و خارج

در این قسمت میخواهیم به بازار کار رشته پرستاری بپردازیم تا به یکی از مهمترین سوالات علاقه مندان به این شغل ارزشمند پاسخ دهیم:

بازار کار رشته پرستاری در ایران

در ایران، رشته پرستاری یکی از حوزه‌های پرتقاضا در بخش بهداشت و درمان است. به دلیل کمبود نیروی کار متخصص در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، تقاضا برای پرستاران همچنان بالا است. عوامل اصلی که بازار کار رشته پرستاری را در ایران تحت تأثیر قرار می‌دهند عبارتند از:

• نیاز بالای بیمارستان‌ها و مراکز درمانی: بسیاری از بیمارستان‌ها و کلینیک‌ها به دنبال جذب پرستاران با مهارت و تجربه هستند. با توجه به تعداد رو به رشد بیماران و کمبود کادر درمانی، فرصت‌های شغلی پرستاری فراوان است.
• گسترش خدمات درمانی: با توسعه بخش بهداشت و درمان، افزایش تعداد مراکز درمانی خصوصی و دولتی و همچنین توجه به مراقبت‌های اولیه و پیشگیری، فرصت‌های شغلی بیشتری برای پرستاران ایجاد شده است.
• امنیت شغلی و فرصت‌های ارتقاء: پرستاران در ایران از امنیت شغلی نسبتاً خوبی برخوردارند و با ادامه تحصیل یا گذراندن دوره‌های تخصصی می‌توانند به سمت‌های بالاتر مانند سرپرستار، مدیر پرستاری و یا حتی روش تدریس نوین در دانشگاه‌ها ارتقا یابند.

 بازار کار رشته پرستاری در خارج از ایران

در بسیاری از کشورهای دنیا، به ویژه در کشورهای توسعه‌یافته، پرستاران بسیار مورد نیاز هستند. مهاجریت با مدرک پرستاری نیز مانند مهاجرت با مدرک کمک پرستاری یکی از گزینه های در دسترس پرستاران خواهد بود. عواملی که بازار کار پرستاری را در خارج از کشور تحت تأثیر قرار می‌دهند عبارتند از:

•  نیاز جهانی به پرستاران: در کشورهایی مانند آمریکا، کانادا، استرالیا، و کشورهای اروپایی تقاضای زیادی برای پرستاران وجود دارد. افزایش جمعیت سالمندان و نیاز به مراقبت‌های ویژه، همراه با کمبود نیروی پرستاری بومی، باعث افزایش نیاز به جذب پرستاران بین‌المللی شده است.
• شرایط و حقوق بهتر: پرستاران در کشورهای توسعه‌یافته از حقوق و مزایای بسیار بهتری نسبت به ایران برخوردارند. به علاوه، شرایط کاری در بسیاری از این کشورها از نظر ساعات کاری، امکانات و حمایت‌های رفاهی مطلوب‌تر است.
• فرصت‌های بین‌المللی: بسیاری از پرستاران ایرانی می‌توانند با مدارک معتبر و پس از گذراندن آزمون‌های زبان و معادل‌سازی مدارک، در کشورهای دیگر به کار مشغول شوند. برخی از کشورهای نیازمند پرستار برنامه‌هایی برای پذیرش نیروی کار بین‌المللی دارند که به پرستاران فرصت مهاجرت و کار را می‌دهند.
• تحصیلات تکمیلی و تخصص: پرستارانی که دارای تحصیلات تکمیلی و تخصص‌های خاص هستند، شانس بیشتری برای یافتن شغل در خارج از کشور دارند، زیرا تقاضا برای پرستاران متخصص در زمینه‌هایی مانند مراقبت‌های ویژه، سرطان‌شناسی، و بیهوشی در این کشورها بسیار بالا است.

در مجموع، بازار کار پرستاری چه در ایران و چه در خارج از کشور، فرصت‌های زیادی دارد، اما شرایط و مزایای کاری در کشورهای خارجی به مراتب بهتر است و مهاجرت برای کار در این رشته یکی از گزینه‌های محبوب بین پرستاران ایرانی است.

با مدرک پرستاری چه کارهایی میتوان انجام داد؟

همانطور که گفتیم این رشته به دلیل ارتباط مستقیم با بیماران و نقش کلیدی در بهبود و مراقبت از آن‌ها، جایگاه ویژه‌ای در سیستم بهداشت و درمان دارد. فارغ‌التحصیلان رشته پرستاری می‌توانند در محیط‌های متنوعی مانند بیمارستان‌ها، کلینیک‌ها، مراکز مراقبت طولانی‌مدت، مدارس و خانه‌های بهداشت فعالیت کنند. همچنین پرستاران می‌توانند با تخصص‌های مختلفی مانند پرستاری کودکان، پرستاری اورژانس، مراقبت از بیماران سرطانی و پرستاری نوزادان، به صورت تخصصی فعالیت کنند. رشته پرستاری نه تنها از لحاظ علمی و عملی اهمیت دارد، بلکه از جنبه انسانی نیز بسیار ارزشمند است، زیرا پرستاران با ارائه مراقبت‌های دلسوزانه و همراهی با بیماران، نقش مهمی در بهبود سلامت و کیفیت زندگی افراد ایفا می‌کنند. همچنین مهاجرت با مدرک پرستاری نیز مانند مهاجرت با مدرک کمک پرستاری برای داوطلبان این رشته در دسترس است.

ادامه تحصیل در رشته پرستاری در داخل کشور

علاقه مندان به ادامه تحصیل  از امکان پیشرفت در این رشته تا کارشناسی ارشد و مقطع دکترا برخوردار هستند. این رشته در مقطع کارشناسی ارشد به گرایش های متعددی تقسیم می شود و فرد می تواند از میان22رشته، در گرایش مورد علاقه خود به صورت تخصصی ادامه تحصیل دهد.

برای ادامه تحصیل در مقطع دکتری پرستاری نیز لازم است متقاضیان در آزمون تخصصی ورودی به این مقطع شرکت کنند.کسب نمره قابل قبول در آزمون زبان انگلیسی نیز یکی از شروط مهم برای قبولی در مقطع دکتری تخصصی رشته پرستاری است.  

ادامه تحصیل رشته پرستاری در خارج از کشور

یکی از مهم ترین شروط ادامه تحصیل پرستاران در رشته پزشکی در خارج از کشور، تسلط  کامل به زبان انگلیسی است که بهتر است سن آموزش زبان انگلیسی به کودکان را جدی بگیرید تا از سن پایین به زبان انگلیسی مسلط شوند. همچنین  علاقه مندان به ادامه تحصیل در رشته پرستاری لازم است  برای دریافت ویزای تحصیلی ، مراحل گزینشی مختلف از جمله ارزیابی جسمی، روانی و تحصیلی را با موفقیت پشت سر بگذارند. از آنجایی که سکونت و تحصیل در خارج از کشور معمولا هزینه های سنگینی را به دانشجو تحمیل می کند، استفاده از بورسیه های تحصیلی برای این افراد انتخاب مناسبی است. 

ادامه تحصیل پرستاران در رشته پزشکی 

رشته پرستاری جزو معدود رشته هایی تحصیلی است که فارغ التحصیلان این رشته در مقطع کارشناسی از امکان تغییر رشته تحصیلی به رشته پزشکی برخوردار هستند. برای این منظور لازم است علاقه مندان در «آزمون لیسانس به پزشکی» شرکت کنند و در ارزیابی تئوری و مصاحبه، امتیاز قابل قبولی را کسب کنند. 

 پیش نیازهایی برای شرکت دراین آزمون :

•  متقاضی باید در هنگام شرکت در آزمون لیسانس به پزشکی حداکثر 25 سال داشته باشد
• شرکت کنندگان باید  در مقطع دیپلم از معدل 18 به بالا و در مقطع کارشناسی از معدل 16 به بالا برخوردار باشد.
• البته شرط معدل برای دانشجویان برگزیده شده در المپیادهای علمی حذف شده است.

 در خارج از کشور نیز امکان تغییر رشته پرستاری به پزشکی وجود دارد اما قوانین این کار در کشورهای مختلف متفاوت است.

ادامه تحصیل پرستاری به پزشکی در خارج از کشور

فارغ التحصیلان رشته پرستاری ، در دانشگاه های خارج از کشور نیز از امکان ادامه تحصیل در رشته پزشکی برخوردار هستند. البته قواعد تغییر رشته و ادامه تحصیل در رشته پزشکی در کشورهای مختلف با یکدیگر متفاوت است. به عنوان مثال در کشور کانادا لازم است متقاضیان تغییر رشته به پزشکی  پس از طی یک دوره 4 ساله تحصیلی در علوم پایه در آزمون ویژه ای شرکت کرده و در صورت قبولی در رشته پزشکی به تحصیلات خود ادامه دهند. 

سخن پایانی

همانگونه که بیان شد رشته پرستاری یکی از مهم ترین رشته ها در شاخه های علوم پزشکی است که طرفداران زیادی را به خود جذب کرده است. در حال حاضر به دلیل کمبود نیروهای متخصص در رشته پرستاری در سرتاسر جهان، فرصت های شغلی متنوعی برای فارغ التحصیلان این رشته وجود دارد. از آنجایی که رشته پرستاری یکی از پرمسئولیت ترین رشته های علوم پزشکی است، موفقیت در این رشته تنها با عشق و انگیزه قوی برای کمک به بیماران و افراد نیازمند امکان پذیر است.

سوالات متداول

1- مهاجرت پرستاران به کانادا از چه طریقی ممکن است؟

مهاجرت پرستاران به کانادا از طریق اکسپرس اینتری، برنامه‌های انتخاب استانی (PNPs)، یا برنامه‌های نیروی کار کبک امکان‌پذیر است. همچنین داشتن تجربه کاری، مهارت زبانی، و مجوز کار برای مهاجرت الزامی است.

2- بهترین کشور برای مهاجرت پرستاران کجاست؟

بهترین کشور برای مهاجرت با مدرک پرستاری به موارد متعددی بستگی دارد. اما به طور کلی کشورهایی مانند سوئیس، لوکزامبورگ، استرالیا، کانادا، آلمان و نروژ به دلیل دستمزدهای بالا، تقاضای بالا و سیستم مناسب کاری و پیشرفته از بهترین انتخاب ها برای مهاجرت پرستاران هستند.

3- شرایط سنی مهاجرت پرستاران چقدر است؟

شرایط سنی مهاجرت پرستاران بستگی به کشور مقصد دارد؛ به عنوان مثال در کانادا سن زیر ۳۰ سال برای افزایش امتیاز مناسب است و در استرالیا، معمولاً بین ۲۵ تا ۳۹ سال مناسب‌تر است.

4- چگونه مدرک پرستاری بگیریم؟

برای دریافت مدرک پرستاری، باید دوره کارشناسی پرستاری را گذرانده و پس از آن در امتحان مجوز پرستاری قبول شوید. همچنین با گذراندن دوره های مختلف فنی حرفه ای مانند سالمندیاری میتوانید به عنوان پرستار مهاجرت کنید.

5- بهترین کشور عربی برای مهاجرت پرستاران کدام کشور است؟

امارات متحده عربی، عمان، کویت و قطر به دلیل حقوق و مزایای بسیار زیاد و فرصت‌های شغلی گسترده بهترین گزینه‌ها برای مهاجرت پرستاران به کشورهای عربی هستند.

6- چگونه با پرستاری پولدار شویم؟

برای پولدار شدن از پرستاری، می‌توان با کسب تخصص، کار در کشورهای پردرآمد، شیفت‌های اضافی یا کار به عنوان پرستار در منزل و خصوصی، و راه‌اندازی کلینیک خصوصی درآمد بالایی کسب کرد.