تفاوت مدرک دانشگاهی و مدرک فنی حرفه ای

مدرک دانشگاهی یا مدرک فنی حرفه ای، هر دو از مدرک‌های معتبر در کشور بوده که با استفاده از آن‌ها می‌توانید، به صورت رسمی در بازار به دنبال کار بگردید. برای گرفتن مدرک دانشگاهی، شما باید حداقل 4 سال گذرانده و سپس بعد از آن به وسیله کار کردن تجربه‌ی حرفه ای به دست آورید؛ اما با ثبت نام در کلاس‌های آموزشی آکادمی سلامت اول مانند دوره مربیگری مهد کودک، می‌توانید مدرک فنی حرفه ای معتبر دریافت نموده و خود را به عنوان یک متخصص معرفی کنید.

شما با استفاده از مدرک دانشگاهی یا مدرک فنی حرفه ای، می‌توانید مهارت‌های جدیدی بیاموزید و به کسب درآمد برسید. گاهی اوقات، انتخاب میان گرفتن مدرک دانشگاهی یا فنی حرفه ای سخت به نظر می‌رسد ولی بهتر است بدانید در صورت داشتن هر دو مدرک، مهم‌ترین مورد داشتن مهارت است؛ زیرا هرکدام از این مدارک، مزایای متفاوتی دارد که شما با توجه به هدف و نیاز خود می‌توانید یکی از آن‌ها را دریافت نمایید.

مدرک دانشگاهی یا فنی حرفه ای؟

با توجه به این که هر دو مدرک دانشگاه یا مدرک سازمان فنی حرفه ای دارای اعتبار زیادی هستند ولی دارای تفاوت‌هایی نیز بوده که توانسته است این دو را از هم متمایز نمایند. یکی از مهم‌ترین تفاوت مدرک وزارت علوم با فنی حرفه ای این است که مدرک دانشگاهی بیشترین توجه را به توسعه مهارت‌های تحلیلی، انتقال دانش عمومی، توسعه مهارت‌های انتقادی و هم‌چنین توسعه ارتباطات اجتماعی می‌نماید. به همین دلیل، کسانی که دارای مدرک دانشگاهی هستند، دارای دانش بیشتر و گسترده‌تری در زمینه‌های مختلف بوده و به راحتی توانایی فعالیت در قسمت‌های مختلف بازار را دارند.

اما برای گرفتن این مدرک، به هزینه‌های بالا و زمان طولانی برای تحصیل نیاز است؛ و از زمان اخذ مدرک دانشگاهی تا وارد بازار کار شدن فاصله‌ی زیادی است؛ اما مدرک فنی حرفه ای، تمرکز و توجه خود را بیشتر بر روی آموزش فنی و علمی گذاشته است؛ بنابراین افرادی که دارای این مدرک هستند، مهارت‌های تخصصی در یک حوزه خاص داشته و به طور مستقیم بعد از اخذ مدرک می‌توانند در بازار شروع به فعالیت نمایند. از مهم‌ترین مزایای مدرک فنی حرفه ای، می‌توان به نیاز به هزینه‌های کم، امکانات زیاد برای پیشرفت در کار و مدت زمان تحصیل کوتاه اشاره کرد.

به نقل از education.ec.europa.eu :

آموزش و پرورش حرفه‌ای (VET) مهارت‌های اساسی را در اختیار یادگیرندگان قرار می‌دهد که قابلیت اشتغال آن‌ها را افزایش می‌دهد، از توسعه شخصی آنها حمایت می‌کند و شهروندی فعال را تشویق می‌کند. VET عملکرد شرکت، رقابت، تحقیق و نوآوری را افزایش می دهد.

سیستم های VET در اروپا به شبکه ای توسعه یافته از ذینفعان VET متکی هستند. این شبکه ها با مشارکت شرکای اجتماعی مانند کارفرمایان و اتحادیه های کارگری و در ارگان های مختلف مانند اتاق ها، کمیته ها و شوراها اداره می شوند.

شباهت مدرک دانشگاهی و فنی حرفه ای

مدرک دانشگاهی یا مدرک فنی حرفه ای، علاوه بر تفاوت‌ها دارای شباهت‌های زیادی نیز هستند. یکی از این شباهت‌ها مربوط به مدارک و فرصت‌هایی است که برای رشد و یادگیری افراد ارائه می‌دهند؛ و هم‌چنین هدف هر یک از این موسسه‌ها، آماده کردن دانش آموزان برای موفقیت در شغل‌های متنوع است. علاوه بر این، هر دوی این موسسه‌ها، دارای اعتبار از سازمان‌های منطقه‌ای و ملی هستند که نشان دهنده استانداردهای کیفیت است.

تفاوت مدرک فنی حرفه ای با مجتمع فنی

سازمان فنی حرفه‌ای، یکی از مراکز مهارت‌آموزی فعال در کشور است که با ارائه لیست دوره‌های فنی حرفه ای، آزمون‌هایی را به صورت کاربردی و فشرده برای شرکت کنندگان برگزار می‌کند. مدرک فنی حرفه ای از اعتبار بالایی در ایران و خارج از کشور برخوردار است. هم‌چنین مدرک صادر شده از مجتمع فنی نیز دارای اعتبار بالا بوده و مورد قبول سازمان‌های دولتی، انواع ارگان‌ها، سازمان‌های خصوصی است. یکی از تفاوت مدرک فنی حرفه ای با مجتمع فنی این است که مجتمع فنی یک موسسه آموزشی خصوصی است و مدارک آن از مدارک فنی حرفه ای مستقل و معتبر است. همچنین تفاوت مدرک فنی حرفه ای با بین المللی هم قابل تامل است.

انواع مدارک فنی حرفه‌ ای

همان‌طور که در بالا اشاره شد، مدارک فنی حرفه ای  دارای اعتبار خاصی بوده و هم‌چنین امتیازهایی را برای افراد شرکت کننده در آزمون‌ها و دوره‌های  فنی حرفه ای ارائه می‌دهد. به این صورت که در میان لیست مدارک بین المللی فنی حرفه ای، بعضی از مدرک‌ها  وجود دارند که فقط برای پیدا کردن یک شغل متناسب با مهارت فرد در داخل کشور است؛ و هم‌چنین مدرک‌های دیگری نیز وجود داشته که فقط با یک کد ملی در کشورهای دیگر نیز معتبر است. در ادامه به معرفی انواع مدارک فنی حرفه ای می‌پردازیم:

مدارک رسمی فنی و حرفه‌ای

یکی از انواع مدارک فنی حرفه ای، مدارک رسمی است که این مدارک دارای اعتبار بالایی در سازمان فنی و حرفه ای کشور هستند. اعتبار این مدرک فقط محدود به سازمان فنی و حرفه‌ای نبوده و در سایر کشورها نیز اعتبار دارد. برای گرفتن این گواهینامه، فرد باید در آزمون‌هایی که برگزار می‌شود شرکت نماید. در صورتی که کسی بتواند در آزمون فنی و حرفه‌ای کشور نمره قبولی را کسب نماید، می‌تواند از مزایای مدرک رسمی فنی و حرفه‌ای استفاده کند.

مدارک مورد تایید فنی و حرفه‌ای

مدارک مورد تایید فنی و حرفه‌ ای مدارکی هستند که در آموزشگاه‌های آزاد ارائه می‌گردد. این مدارک که مورد سازمان فنی و حرفه ای کشور بوده، نام و نشان موسسه آزاد و مدیر آن بر روی مدرک درج گردیده است. این نوع مدارک، با توجه به این که توسط سازمان فنی و حرفه‌ای به صورت مستقیم صادر نمی‌گردند بنابراین قابل ترجمه نیستند. همچنین افرادی که این نوع مدارک را دارند نمی‌توانند وام و تسهیلات دریافت کنند.

مدارک گذر مهارتی فنی و حرفه‌ای

مدارک گذر مهارتی فنی و حرفه‌ای که از مدارک غیررسمی بوده، برای سمینارهای کوتاه مدت، همایش‌ها و کارگاه‌ها است و برای آن هزینه‌ای دریافت نمی‌شود.

مزایای اخذ مدرک فنی و حرفه ای

گرفتن مدرک فنی حرفه ای برای کارآموزان مزایای زیادی دارد که از مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:

• اخذ وام و تسهیلات، یکی از مهم‌ترین مزایای داشتن مدرک یا گواهینامه فنی حرفه ای است. افرادی که دارای مدرک فنی حرفه ای هستند می‌توانند به راحتی از دولت وام دریافت نموده و هم‌چنین تسهیلات به آن‌ها ارائه می‌گردد.
• افرادی که دارای مدرک فنی حرفه ای هستند، می‌توان در دانشگاه‌ها و هم‌چنین مراکز آموزش عالی به تحصیل بپردازند.
• در صورت داشتن مدرک فنی حرفه ای، افراد می‌توانند مدارکی برابر با مدارک دانشگاهی دریافت کنند.
• یکی دیگر از مزایای داشتن مدرک فنی حرفه ای، گرفتن کارت مربیگری است.
• با داشتن مدرک فنی حرفه ای شما می‌توانید فرصت‌های شغلی زیادی در دسترس خود قرار دهید.
• با گرفتن مدرک فنی حرفه ای معتبر دیگر نگرانی در رابطه با تاثیر هوش مصنوعی بر مشاغل در آینده وجود ندارد
• افرادی که دارای مدرک فنی حرفه ای هستند، بهتر می‌توانند وارد بازار کار شوند؛ و دارای موقعیت‌های شغلی بیشتری هستند.
• با استفاده از مدارک فنی حرفه ای می‌توانید برای گرفتن پروانه کسب اقدام نمایید.
• گواهینامه‌های فنی حرفه ای قابلیت ترجمه دارند و می‌توان برای ارائه در سایر کشورها از آن نیز استفاده نمود.
• افرادی که دارای مدرک رسمی فنی و حرفه ای هستند، در آموزشگاه‌های آزاد می‌توانند تدریس نمایند.

مزایای اخذ مدرک دانشگاهی

داشتن مدرک دانشگاهی در گذشته، یکی از مهم‌ترین شرط‌ها برای ورود به بازار کار بود؛ اما با توجه به این که امروز اکثر افراد مدرک دانشگاهی دارند، پس داشتن مهارت بیشتر کمک کننده خواهد بود. به‌طورکلی داشتن مدرک دانشگاهی دارای مزایای زیادی است که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم:

• شما می‌توانید با گذراندن واحدهای تعیین شده در رشته تخصصی خود، مدرک دانشگاهی دریافت نموده و آمادگی لازم در یک تخصص داشته و وارد بازار کار شوید.
• افرادی که دارای مدارک دانشگاهی هستند، میزان درآمد آن‌ها با توجه بهمدرک خود زیاد خواهد شد.
• شما می‌توانید با توجه به رشته و مدرک دانشگاهی خود پیشرفت زیادی در بازار کار کنید.
• با اخذمدرک دانشگاهی، اعتماد به نفس شما افزایش پیدا کرده و باعث رشد شخصیتی شما می‌شود.
• افرادی مدرک دانشگاهی دارند، معمولا دارای رضایت شغلی بیشتری نسبت به بقیه افراد هستند.

با کدام یک از مدارک دانشگاهی یا فنی حرفه ای می‌توان راحت‌تر وارد بازار کار شد؟

یکی از مهم‌ترین مواردی که در رابطه با مدرک دانشگاهی و فنی حرفه ای باید در نظر داشت، این است که مدرک داشتن تضمینی بر دانش شما نیست. هم‌چنین داشتن مدرک به این معنی نیست که شما بتوانید به راحتی کاری را متناسب با روحیه خود پیدا نمایید؛ زیرا خیلی از افراد وجود دارند که حتی بدون داشتن مدرکی، شغلی را پیدا کرده‌اند که مناسب است.

بنابراین بهتر است بدانید، شما علاوه بر گرفتن مدرک چه دانشگاهی و چه فنی حرفه ای، سعی کنید به دنبال مهارتی که می‌خواهید از آن کسب درآمده کنید بروید و در آن حرفه ای شوید. به‌طورکلی، ممکن است شما بتوانید بدون داشتن مدرک شغل مناسبی پیدا نمایید اما در صورت نداشتن مهارت، نمی‌توانید کسب درآمد نمایید. پس تلاش کنید که علاوه بر داشتن مدرک، در حرفه‌ی خود مهارت‌های زیادی را کسب نموده و تجربه به دست آورید.  در قسمت زیر به بررسی ویژگی‌های هریک از مدارک دانشگاهی یا فنی حرفه ای می‌پردازیم:

مدرک دانشگاهی

• مدرک دانشگاهی برای آن دسته از شغل‌هایی که به دانش زیاد و تحلیلی بالا نیازمند هستند، گزینه‌ی خوبی است؛ زیرا افرادی که دارای مدرک دانشگاهی هستند برای تحلیل، حل مسئله‌های دشوار و پیچیده و پژوهش آمادگی بیشتری دارند. از جمله این شغل‌ها می‌توان به مدیریت، رشته‌های علوم پایه، مهندسی، حقوق و هم‌چنین تخصص‌های دیگر اشاره نمود.
• هم‌چنین افرادی که می‌خواهند در شغل‌هایی که به مدیریت، تحقیق و توسعه و یا تدریس فعالیت نمایند به مدرک دانشگاهی نیاز دارند.

مدرک فنی حرفه ‌ای

• مدارک فنی حرفه ای برای آن دسته از مشاغلی که به مهارت‌های عملی نیاز دارند بهترین گزینه است. از جمله این شغل‌ها می‌توان به تعمیرات خودرو، ساختمان ‌سازی، برق، طراحی وب و برنامه‌نویسی اشاره نمود.
• مدرک فنی حرفه ای، انواع مهارت‌های عملی و فنی را به افراد آموزش داده که این افراد می‌توانند در زمینه‌های تجاری و صنعتی از آن‌ها استفاده نمایند.
• افرادی که می‌خواهند به سرعت وارد بازار کار شوند و هم‌چنین قصد ندارند هزینه و زمان زیادی را برای تحصیلات صرف نمایند بهتر است به دنبال مدرک فنی حرفه ای بروند

به‌طورکلی، برای این که بتوانید بهترین مدرک را برای ورود به بازار کار انتخاب کنید، باید مواردی مانند توانایی‌ها، نیازها و اهداف خود را در نظر بگیرید؛ و هم‌چنین می‌توانید از طریق مشاوره و مشورت با افراد با تجربه که در حوزه کاری شما فعالیت دارند، بهترین تصمیم را بگیرید.

اعتبار مدرک فنی حرفه ای در خارج از کشور

مدرک فنی حرفه‌ای، علاوه بر این که در ایران معتبر است در کشورهای عضو سازمان جهانی ILO نیز دارای اعتبار بالایی است. افرادی که دارای این مدرک هستند در کشورهای عضو سازمان جهانی می‌توانند مشغول به کار گردند. هم‌چنین، بسیاری از کشورهای عضو سازمان جهانی در برخی از شغل‌ها نیرو می‌پذیرند. این افراد سریع‌تر از افرادی که دارای مدرک دانشگاهی هستند می‌توانند وارد بازار کار شوند. یکی از مواردی که حائز اهمیت است، مهارت و سابقه کار شما بوده که به وسیله آن می‌توانید شغل موردنظر را پیدا کنید. از بهترین شغل‌ها در کشورهای دیگر برای مدرک فنی حرفه‌ای می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• مهندسی مکانیک و صنایع رشته برق
• ساخت و ساز
• دامداری و دامپروری و کشاورزی
• برق لوله کشی و جوشکاری
• شغل‌های مرتبط با تعمیر و نگهداری
• کابینت سازی
• جوشکاری
• حسابداری مالی
• شغل‌هایی در رابطه با درمان و پرستاری

جمع‌بندی

با توجه به مقایسه مدرک دانشگاهی یا مدرک فنی حرفه‌ای، دریافتیم که هر دو مدارک دارای اعتبار بالایی هستند و شما با استفاده از این مدارک می‌توانید برای کاریابی اقدام نمایید. هم‌چنین، انتخاب بین دانشگاه‌ها و موسسات آموزشی برای گرفتن مدارک یک تصمیم شخصی بوده و به اهداف شغلی شما، مکان، شرایط، برنامه و هزینه حضور شما وابسته است. شما می‌توانید با در نظر گرفتن مواردی که در بالا گفته شد، یک تصمیم آگاهانه گرفته و نیازهای خود را با استفاده از نوع مدرک برآورده کنید. استفاده از این مدارک می‌تواند به شما در دستیابی به اهدافتان کمک نماید.

سوالات متداول

مدارک دانشگاهی چیست؟

مدرک دانشگاهی ، به صورت تخصصی بر روی یک رشته و مهارت تمرکز دارد و بیشتر برنامه‌های مربوط به رشته، پژوهشی است. کلاس‌ها و دوره‌های دانشگاهی با توجه به علم و دانش دانشجویان بوده که آن‌ها می‌توانند با توجه به آموزش‌های انجام گرفته و تحقیقات خود، برنامه‌های خود را سازمان‌دهی نمایند.

مدرک فنی حرفه ای چیست؟

این مدرک، گواهینامه‌ای بوده که سازمان فنی حرفه ای کشور به افرادی که در آزمون‌ها و دوره‌های آن شرکت کرده‌اند ارائه می‌دهد. این گواهینامه، نشان می‌دهد که فرد دارای یک مهارت خاصی است؛ و با استفاده از آن و حرفه‌ی خود می‌تواند شغلی پیدا نماید.

از پرطرفدارترین رشته‌های فنی حرفه ای برای مهاجرت چیست؟

از پرطرفدارترین رشته‌های فنی حرفه ای که دارای تقاضای زیادی از کشورهای دیگر هم است عبارت‌اند از: برق در حوزه تعمیرات موبایل، برق صنعتی، مکانیک خودرو، خدمات زیبایی، برنامه‌نویسی در زمینه‌های هوش مصنوعی، طراحی وب و نرم‌افزار، آشپزی و شیرینی پزی، گرافیک، طراحی و دوخت و غیره